Τι είναι εργοθεραπεία;
«Εργοθεραπεία είναι η χρήση δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής, εργασίας και παιχνιδιού με σκοπό να υποστηριχθεί η ανεξάρτητη λειτουργικότητα, να προαχθεί η ανάπτυξη και να προληφθεί η αναπηρία. Μπορεί να περιλαμβάνει προσαρμογές στο περιβάλλον για να επιτευχθεί το μέγιστο επίπεδο ανεξαρτησίας και να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής.» (Α.Ο.Τ.Α., 1986)
Εργοθεραπεία σημαίνει θεραπεία μέσω «έργου», δηλαδή κάθε δραστηριότητας, εργασίας, πνευματικής ή σωματικής απασχόλησης στην οποία εμπλέκεται το άτομο.
Η Εργοθεραπεία λοιπόν είναι μια ειδικότητα που έχει ως στόχο να καταστήσει ένα άτομο ικανό να ανταπεξέλθει στις καθημερινές δραστηριότητες που είναι σημαντικές γι’ αυτό, παρ’ όλους τους λειτουργικούς περιορισμούς του. Ως εκ τούτου να επιδράσει θετικά στην ανεξαρτησία του ασθενούς και τη συμμετοχή του στις κοινωνικές δραστηριότητες.
Ποιες δεξιότητες αφορούν την εργοθεραπεία;
Κατά την διαδικασία αυτή ο εργοθεραπευτής αξιολογεί και αναπτύσσει τις απαραίτητες δεξιότητες που αποτελούν τις προϋποθέσεις της λειτουργικής ενασχόλησης είτε αυτή αφορά τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής (σίτιση, ένδυση, μετακίνηση) είτε της εργασίας (οικιακή ενασχόληση, σχολείο, εργασία) και του ελεύθερου χρόνου (παιχνίδια, άθληση, κοινωνικές δραστηριότητες).
Αυτές οι δεξιότητες είναι:
Γνωστική λειτουργία: Προσοχή, συμπεριφορά, αντίληψη, κρίση, ικανότητα μάθησης, μνήμη κλπ.
Κινητική λειτουργία: Λεπτή και αδρή κινητικότητα, συντονισμός, ισορροπία, σωματική αντοχή κλπ.
Λειτουργία αισθητηριακής ολοκλήρωσης: Οπτική και ακουστική αντιληπτικότητα, σωματογνωσία, σχέση του σώματος με το χώρο, στερεογνωσία κλπ.
Ψυχολογική λειτουργία: αυτονομία, συμπεριφορά, ικανότητα προσαρμογής κλπ.
Κοινωνικές δεξιότητες: το πώς αλληλεπιδρά το παιδί με έναν ενήλικα, με ένα παιδί ή σε μια ομάδα
Πότε ένα παιδί χρειάζεται αξιολόγηση από εργοθεραπευτή;
Η απάντηση είναι σχετική και επηρεάζεται από την ηλικία του παιδιού. Χρειάζεται να παρατηρούμε προσεχτικά το παιδί καθ’ όλη την ανάπτυξή του. Η εργοθεραπευτική παρέμβαση είναι απαραίτητη όταν ένα παιδί παρουσιάσει κάποια από τα παρακάτω:
Είναι αδέξιο, πέφτει εύκολα κάτω, σκοντάφτει συχνά σε έπιπλα
Χαλάει τα παιχνίδια του χωρίς να παίζει ουσιαστικά με αυτά
Δεν του αρέσουν οι κινητικές δραστηριότητες (π.χ. να κάνει κούνια, να πηδάει κλπ.)
Δυσκολία στην αυτοεξυπηρέτηση (π.χ. ντύσιμο, γδύσιμο, να φάει μόνο του κλπ.)
Έχει μειωμένο μυϊκό τόνο
Είναι υπερκινητικό, δεν μπορεί να συγκεντρωθεί
Δεν του αρέσουν συγκεκριμένες υφές, οσμές, γεύσεις, θόρυβοι ή αγγίγματα
Δυσκολεύεται να κάνει πάζλ, να κόψει με το ψαλίδι, να χρωματίσει μέσα στις γραμμές
Δεν παίζει με παιχνίδια ανάλογα της ηλικίας του
Χρειάζεται περισσότερο χρόνο και εξάσκηση από άλλα παιδιά για να μάθει κάτι καινούργιο (π.χ. τα χρώματα, να μετράει, τα γράμματα κλπ.)
Δυσκολεύεται να ακολουθήσει προφορικές οδηγίες
Δεν έχει καταλήξει στη χρήση του ενός χεριού (π.χ. γράφει και με τα δύο χέρια)
Δυσκολεύεται να χειριστεί μικρά αντικείμενα (π.χ. χάντρες)
Είναι πολύ παθητικό, δεν συμμετέχει πρόθυμα σε δραστηριότητες
Δυσκολεύεται να κάνει φίλους, προτιμά μικρότερα ή μεγαλύτερα παιδιά για να παίζει
Πότε παρεμβαίνουμε;
Στη ΣυνΟμιλία το σύνηθες είναι ο θεραπευτής να αναλαμβάνει ατομικές ή ομαδικές θεραπείες με το παιδί μετά τα δυόμισι χρόνια, ενώ πριν από αυτήν την ηλικία, ο θεραπευτής λειτουργεί κατά περίπτωση ή/και συμβουλευτικά, όπου μπορεί να δώσει κατευθύνσεις και οδηγίες στους γονείς.
Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να συμβουλευτείτε έναν ειδικό. Η Πρόληψη είναι πάντα η καλύτερη Θεραπεία!
Με ποιο τρόπο παρεμβαίνουμε;
ίνεται ανίχνευση και αξιολόγηση των πιθανών δυσκολιών, προκύπτει μία διάγνωση, ενημερώνονται οι γονείς και σχεδιάζεται η θεραπεία:
Με συμβουλευτική των γονέων ή με άμεση θεραπεία.
Με συνεδρίες ατομικές ή ομαδικές.
Στη «ΣυνΟμιλία» πιστεύουμε ότι οι γονείς παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξάσκηση διαφόρων δεξιοτήτων στην καθημερινότητα του παιδιού και συχνά επιβάλλεται να συμμετέχουν ενεργά στη θεραπευτική διαδικασία. Έτσι αντιλαμβάνονται καλύτερα τις δυνατότητες του παιδιού τους και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να βοηθήσουν.
Πόσο καιρό διαρκεί η θεραπεία;
Στη «ΣυνΟμιλία» η παρέμβαση είναι εξατομικευμένη για κάθε παιδί. Πιστεύουμε ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό, με μοναδικές ικανότητες και προτερήματα.
Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται τόσο από τη μοναδικότητα του ίδιου του παιδιού, όσο και από το περιβάλλον του, τις δυνατότητες και τα ερεθίσματα που δέχεται.
Στόχος μας είναι το κάθε παιδί να καταφέρει να φτάσει σε ένα επίπεδο ανάλογο της ηλικίας του, ώστε να είναι αυτόνομο και προετοιμασμένο για τις απαιτήσεις του σχολείου, αλλά και της ίδιας της ζωής.
Εφ’ όσον επιτευχθούν οι προκαθορισμένοι στόχοι θεραπείας, γίνεται επαναξιολόγηση και καθορίζονται νέοι στόχοι εάν κριθεί απαραίτητο.
Όταν το παιδί φτάσει σε ικανοποιητικό επίπεδο δεξιοτήτων, τότε η θεραπεία θεωρείται πλήρης, δίνονται οι τελευταίες οδηγίες στους γονείς και το παιδί μπαίνει σε απλή παρακολούθηση ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να επιβεβαιωθεί ότι μπορεί να τα καταφέρει μόνο του.